
O filmie
â
WĆodzimierz KowaĆko (1907-1968) od wczesnej mĆodoĆci ujawniaĆ szerokie zdolnoĆci artystyczne oraz umiejÄtnoĆci techniczne, które predestynowaĆy go do pracy przy filmach animowanych. PisaĆ scenariusze i rysowaĆ karykatury, które prezentowano w witrynach sklepowych. Jako uczeĆ gimnazjum w roku 1927 skonstruowaĆ aparat, na którym wyĆwietlaĆ filmy wykonane wĆasnorÄcznie na taĆmie papierowej. Lata miÄdzywojenne spÄdziĆ, podróĆŒujÄ c miÄdzy ĆlÄ skiem, Krakowem i WarszawÄ , na poszukiwaniach producenta, który sfinansowaĆby jego pomysĆy na filmy rysunkowe oraz miejsca gdzie mogĆaby powstaÄ pierwsza w Polsce wytwórnia filmów rysunkowych. Niestety Polski przemysĆ filmowy tego okresu zdecydowanie bardziej ceniĆ kreskówki amerykaĆskie – Walta Disneya czy Maksa Fleischera – niĆŒeli rodzimych twórców. KowaĆko, aby zarobiÄ na wĆasne utrzymanie koncentrowaĆ siÄ wiÄc na realizacji filmów reklamowych, a projekty autorskie czÄsto musiaĆ przerywaÄ.
â
Wraz z wybuchem II wojny Ćwiatowej KowaĆko uciekĆ z bombardowanej Warszawy kierujÄ c siÄ na wschód. Tam zostaĆ aresztowany przez NKWD, podzielajÄ c w ten sposób los wielu tysiÄcy Polaków, którzy uciekajÄ c przed inwazjÄ Niemców trafili w rÄce drugiego okupanta. NastÄpnie byĆ przewoĆŒony razem z innymi wiÄĆșniami na platformach kolejowych oraz transportem samochodowym po leĆnych drogach w kierunku obwodu archangielskiego. Tam trafiĆ do kilku obozów pracy przymusowej GuĆag gdzie pracowaĆ przy budowie kolei. W trakcie kilkuletniej niewoli twórca szkicowaĆ na maĆych bibuĆkach do skrÄcania papierosów sceny ukazujÄ ce tuĆaczkÄ wiÄĆșniów. UdaĆo mu siÄ je przemyciÄ, zaszyte starannie w typowym sowieckim buszĆacie, przez granicÄ ZSRR.
W roku 1941 na mocy „amnestii” KowaĆko zostaĆ zwolniony i wszedĆ w szeregi armii Andersa, gdzie zostaĆ przydzielony do OddziaĆu Kultury i Prasy przy Wydziale Propagandy i OĆwiaty Polskich SiĆ Zbrojnych (PSZ). Tam realizowaĆ m.in. garnizonowe gazetki Ćcienne oraz scenografiÄ i lalki do satyrycznej szopki politycznej w reĆŒyserii Tadeusza Wittlina. NajwiÄkszÄ sĆawÄ przyniosĆo mu jednak redagowanie humorystycznego czasopisma dla ĆŒoĆnierzy „Ćazik”, w którym ukazywaĆ karykaturalne postaci wrogich dyktatorów, komentowaĆ aktualnÄ sytuacje politycznÄ czy ĆŒartowaĆ sobie z garnizonowego ĆŒycia. ImponujÄ cy wydaje siÄ równieĆŒ fakt, ĆŒe w 1945 roku – nadal podróĆŒujÄ c z ArmiÄ Andersa – twórca realizowaĆ krótkie propagandowe filmy animowane.
â
Po wojnie twórca nie powróciĆ do kraju, ale jak wielu andersowców udaĆ siÄ na emigracje. W roku 1947 wypĆynÄ Ć razem ze swojÄ ĆŒonÄ RosÄ z portu w Genui i udaĆ siÄ do Buenos Aires a w roku przeprowadziĆ siÄ do Rio De Janeiro gdzie ĆŒyĆ aĆŒ do Ćmierci.





![]() |
---|
„KowaĆko” to animowana opowieĆÄ o wojennych losach jednego z najbardziej tajemniczych polskich animatorów. Twórcy filmu bazujÄ c na szczÄ tkowych informacjach oraz autentycznych rysunkach WĆodzimierza KowaĆki podejmujÄ próbÄ odtworzenia jego pobytu w radzieckich Ćagrach, wÄdrówki wraz z armiÄ Andersa oraz walki na froncie we WĆoszech. To opowieĆÄ o czĆowieku, który nie przestaje tworzyÄ pomimo ĆŒycia w nieludzkich warunkach na pograniczu Ćmierci.